Współcześnie coraz więcej ludzi nie tylko podróżuje po świecie, ale także mieszka na stałe za granicą. Bywa tak, że praca i inne obowiązki uniemożliwiają przyjazd do Polski w danym terminie. Jeśli jednak Polak mieszkający za granicą chce dokonać notarialnej sprzedaży nieruchomości, nie jest to niemożliwe. Potrzebne będzie odpowiednie pełnomocnictwo sporządzone za granicą. Jak uzyskać taki dokument w sposób prawidłowy i wierzytelny, przeczytać można poniżej.
Pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego
Na początek należy określić, że przepisu Kodeksu cywilnego zakładają, że pełnomocnictwo udzielone do sprzedaży nieruchomości musi mieć formę aktu notarialnego. To bardzo ważne zastrzeżenie. Musimy bowiem pamiętać, że nie wystarczy zwykła umowa pisemna. Mówi o tym art. 99 § 1: „. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie”.
Powyższe wynika z art. 158, zgodnie z nim sprzedaż nieruchomości musi być wykonana na podstawie aktu notarialnego. Jak zatem widać, skoro transakcja związana z kupnem/sprzedażą nieruchomości odbywa się na mocy aktu notarialnego, pełnomocnictwo do tej czynności też musi mieć taką formę, inaczej będzie nieważne.
Osoba przebywająca za granicą może skorzystać w tym zakresie z pomocy konsula. Nie jest to jednak działanie proste. Jak bowiem stanowi art. 19 ust. 4 ustawy o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej, „konsul może sporządzić akt notarialny pod warunkiem uzyskania od Ministra Sprawiedliwości pisemnego upoważnienia wydanego na wniosek Ministra Spraw Zagranicznych”. Wynika z niego jasno, iż konsul może sporządzić akt notarialny pod warunkiem każdorazowego uzyskania pisemnego upoważnienia Ministra Sprawiedliwości wydanego na wniosek Ministra Spraw Zagranicznych. Akt notarialny konsul może sporządzić tylko, jeśli jest to w interesie państwa lub obywatela polskiego i pod warunkiem, że wywrze on skutki prawne na terytorium RP. Możemy mieć więc realne problemy z taką realizacją pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwo sporządzone u notariusza za granicą
Drugą opcją jest uzyskanie pełnomocnictwa u notariusza w danym kraju. Samo spisanie go u obcojęzycznego notariusza to jednak jeszcze za mało. Potrzebne jest prawie zawsze uzyskanie klauzuli apostille. Czym jest apostille? To poświadczenie dokumentu umożliwiające legalne używanie go w innym państwie. Zasady wydawania apostille określa Konwencja haska z 5 października 1961 r. Sporządza się je według odpowiedniego wzorca.
Apostille wydaje właściwy organ danego państwa. Ma on formę adnotacji na właściwym dokumencie (tu: akcie notarialnym). Notariusz (lub inny urzędnik) musi jednak dodać do niego oświadczenie, że pełnomocnictwo spełnia wymogi prawa danego kraju. Należy powołać się na odpowiednie przepisy prawne. Muszą być one zawarte w treści.
Aby pełnomocnictwo sporządzone za granicą miało w Polsce moc prawną, trzeba pamiętać o jeszcze jednym elemencie. Mianowicie dokument wykonany poza granicami naszego kraju musi być przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego posługującego się językiem, w którym spisano akt notarialny i klauzulę apostille. Jest to warunek konieczny. Jak więc widać, trzeba wcześniej przygotować się do sporządzenia pełnomocnictwa za granicą właśnie tym sposobem. Warto też poszukać tłumacza przysięgłego, zwłaszcza jeśli chodzi o język mniej popularny. Weźmy też pod uwagę, że cena takiego fachowego tłumaczenia może nieco nas zaskoczyć.
Tak przygotowany dokument będzie jednak zupełnie wystarczający do zastosowania w Polsce. Dzięki temu będziemy mogli powierzyć ważne sprawy zaufanym osobom. A one będą mogły w naszym imieniu dokonać na przykład sprzedaży nieruchomości. Nie będzie konieczny nasz udział w transakcji, a osiągniemy swój cel – bez przyjeżdżania (zwłaszcza kilkukrotnego i długoterminowego) do kraju.
Źródła: